Vae accozah rhawkaw nynh thungccah ae’ kha rang lungkhu rhawtuh sonaw kalan pawta phu sah khylan atu cia a hoykuh ung hae.
“Rhawkaw ae’ nynh, ‘naning awkhalang cia na hiin kho ung lan oh thuaze nae vee hooy’ cite oun hopya hae” cite Vae rhawkaw kya pawta phubangpaw, thungccahpaw Ko Tun Tun Aung nynh a ho. A puinaw Madalay thuapaw Ko Tun Tun Aung tuh 2010 December saw kya ccaccangpaw thungccah ae’ luh (29) ryte Myithihla thunginn kyate pawta phu lan rhawkaw ae’ nynh dungbuapaw hae luh kheih nynh thua.
Karin Pine lan pawta phubua nin ze “tuh e rang kya thungccah pawta ae (1,000) han ka muih, rhawkaw ae’ bong phu sah khylan tuh e thungccah ae’ tuh phu (2) lan a phia hae” cite Ko Tun Tun Aung nynh a ho. 1948 kum lya Vae rhawkaw te Karin rhawkaw ae’ rhawtuhkunaw hae rangruhuanaw, mua kheih koute mua kheih kaenaw kyatuh ae lanpaw nia lanpaw sangmah azawte oun pya khyh hae cite a ho.
Tuh e Ko Tun Tun Aung nynh a tungpaw blyng tuh HRW te KHRG ae’ byanung (58) lungkhu kyaze ccang kheih a umbuapaw nynh thua. Tuh e HRW te KHRG phu ning ae’ nynh sueluakuh hae zah “Laanpi Cceihpaw Michi – Ninthualang e Vaerang Ccahmae kyate Thungccah Pawta ae” cite byanung min phu te Bangkok Myo, Thai Rangccang Thongpang Laahtu Aphu FCCT kya khe tuh e konglan thongpang ccae sahnaw tua hae. Tuh e byanung kyatuh pawta phunaw kyate oun luepaw thungccah pawta ae’ nynh a hopaw hae tuh; rhawkaw ae’ nynh thungccah pawta ae kha a zyanawpaw hae konglan, a chianawpaw hae konglan nynh thua.
Innkhaw kum Pokunaw(Election) koute tho zah accozah rhawkaw te Karin, Shan, Kachin maethe kyngpaw rhawkaw ae’ lahku kya rhawtuhnaw houhouh lung zah thungccah ae’ pawta phu khylan dungnaw mah houhouh oun lung. Rhawtuh sonaw rang hynh maibong(mine) lungnaw rang thua zema thungccah pawta ae’ kha malang te ccia sah hae, khungkunawpaw uhccaw hoi/mang leite hu te rhaw te a ccia sade hae cite thungccah pawta ae nynh ho hae.
Thungccah pawta Ko Aung Myit nynh “rhawkaw mih koikua(station or camp) kalan khe rangse it kae thahpya hae. Pawta luh kheih nynh mai(mine) kha phe sy sei ze a ccu thoh pae. Rhawkaw ae’ nynh, tuh mawte pou cciataw hae. Pawta phu keiccu hung nynmah bung kho khyh. Koikua(station or camp) kyate kae ki tetuh tuh e mai(mine) sypaw tuh phe lah chih vae.” cite a ho.
KHRG kyate Ko Pho Shan nynh thungccah ae’ atu hawte pawta phuasapaw hae hynh atu see kyalya thua khyh, 1992 kum te accozah nynh Vae rang lungkhu rhawtuh takyh thungccah ae’ hynh pawta phu lan a mangpaw vae nynh thua cite a ho. Thungccah ae’ kyalya thua leite kholae min blyng pawta phu lan a mang cite byanung kya a pya/zei hae.
HRW kyate kaw hoitu Elaine Pearson nynh “ Vaerang hynh laephivaw kyaze maethe te ccyh saehua nan nohnaw nynh thua. Thungccah ae’ pawta lan mangnaw te mai(mine) nynaw lan mangnaw rang nynh thua. E ae’ hynh Vae rang lungkhu kya Rhawkaw te Ccungccaw Mingphuin Rhawsekunaw Dooihtu aphu rae thokhae nawlan marya ccingpaw ccaekia nynh thua.” cite a ho.
Facebook Comments