Zo Raetapaw
Christmas hynh laephei pynpi nynh marya nyngpaw hae a Nin, nin kheih nynh thuabua. Accozah zung khaw nin lante mah mangpaw a nin nynh thua. Â Â Â Â Â Christmas hynh poi lante mah raepaw thua zah, poi lante raepaw a lunghua tuh kriccaw’ae nynh thua. Kriccaw thua leipaw abang nynmah lungpawnaw lante raepaw mah um hae zah, abang tuh mih ryalawnaw te a seiku/kyngku keiccuze a raepaw hae mah a um.
     Christmas Nin tuh December 25 thua zah, thuaslama December saw blyn hynh Christmas saw cite cungccaw patae mih thinglung kya a um. Ccungccaw patae nynmah Christmas saw hynh myarya ngaehoihua hae paw nin mah a thua. Kriccaw a lunghua nynmah a ngaehoihua paw hae nynh thua. Abang kriccaw’ae tuh poi lante tua/rae thua zah, abang kriccaw’ae tuh tua/rae khyh hae. Christmas hynh kriccaw’ae te nynh seiku/kyngku paw thua. Thuaslama kriccaw thuapaw miakaw nynh Christmas kong te Christmas a thonaw konglan hynh a nyh paw mah patae um zah, a nyh leipaw mah patae um ung cih. Kriccaw thuapaw miakaw nynh kriccaw kong lante seikupaw/kyngkupaw miakaw tuh nyng kho zetuh kou hoipaw nynh thua. Tuhte hualanze;
- Christmas tuh paw mah thua?
- Christmas tuh pawccei mah oun tho?
- Christmas tuh paw keiccu mah a tua/rae hae? or a tua/rae khyh hae?
      Christmas hynh ccungccaw patae nynh Jesu Kri pui nin cite a tua hae. Kriccaw abang nynmah tuhte maw nynh tuabua hae. Thuaslama Jesu Kri pui nin tuh Baebuccaw nynmah ho khyh zah, hungsang nynmah nyh paw um khyh hae. Christmas hynh masaty asuilan tuh “Christ‘s Mass“ cite vah mangpaw hae thua zah; Christ’s tuh Kri thua, Mass tuh Ccungccaw Blyn, thua khyh ze Zaepi cipaw nynh thua. Tuh thua keiccuze ablyn te asuilan tuh Kri Ccungccaw , thua khyh ze Kri Zaepi Ccungccaw cipaw nynh thua.
     Masaty zyngtu kriccaw’ae kya hynh thaethya lanpaw tuh; kriccaw lan mang tang hae slama zyngleitu mah um zah, kri zyngtu thua takaw hae paw mah patae a lah um. Tuh-e apiaze mingphuin ccangpaw te beiknaw ccaccangpaw mah myarya a lung nin ccyh nynh a thua. Tukeiccuze kri zyngtu a thua takaw hae paw te kriccaw lan tee takaw paw hae tuh lanmaw e a cciataw hae paw cyisanaw/raenaw (nuasanaw hae) blyn kha ning kho lakhyh hae. Jesu Kri zuitu’ae koute AD 200 lae lan oun thua tuh Kriccaw’ae nynh a tungpaw hae piaccana(problem) tuh zyngleitu’ae nynh rae hae paw poi te ziazae nynh thua. Tuh nin ccyh lya e zyngleitu’ae nynh rae hae paw poi tuh Saturnalia thua zah, kriccaw lan teetakaw’ae paw nynh tuh, tuh e poi kalang kha a umbua, cceihbua ung hae.
December 25 nin kyama Zyngleitu’ae Khuanin Pachia Puinin(Birthday of the Unconquerable Sun) cite poi bua a raeki hae. E poi mah Rom’ae nynh khuanin pachia puinin cite a lungnawpaw poi nynh thua.
     Thuaslama Christmas poi hynh abang Kriccaw’ae nynh tuh rae ry khyh hae. Pawkeiccu mah cii lanze zyngleitu’ae kya-e atok (adoption) lawkupaw hawte thua zah ry khyh hae. Atu see(modern) Christmas poi mah zyngleitu’ae nynh raepaw hae te hyhyh a lokuh keiccu nynh thua. Christmas haetapaw’ae, Christmas thingku’ae, Christmas ukccaw’ae te Christmas kya mangpaw ukccaw miakaw blyn hynh zyngleitu’ae nynh mih poi kya a mangpaw ukccaw’ae te marya aloku keiccu nynh a thua.
